Vergi Cezası Büyüdükçe İndirim de Büyüyor-Şükrü Kızılot

Hürriyet Gazetesi-20.05.2009

Şükrü KIZILOT

skizilot@yaklasim.com  

VERGİ CEZASI BÜYÜDÜKÇE İNDİRİM DE BÜYÜYOR 

HEM de öyle büyüyor ki cezaların ortalama yüzde 99.3’ü kaldırılıyor.

Örneğin, 2 milyon lirayı aşan vergi ve cezalarda, Maliye Bakanlığı Merkezi Uzlaşma Komisyonu, 2008 yılında, vergilerin yüzde 67.7’sini, vergi cezalarının ise yüzde 99.3’ünü kaldırdı yani sildi. Koordinasyon Uzlaşma Komisyonu ise uzlaşma yoluyla, vergilerin yüzde 74.4’ünü, cezaların ise yüzde 99.3’ünü kaldırdı.Tarhiyat öncesi ve sonrası uzlaşmalarla birlikte, komisyonlar itibariyle vergi ve cezalarda 2008 yılı uzlaşma ve indirim sonuçları tabloda gösterilmiştir.

UZLAŞMA KOMİSYONLARI

Bilmeyenler olabilir düşüncesiyle, tabloda yer alan uzlaşma komisyonları hakkında kısaca bilgi verelim.

1- Tarhiyat Öncesi Uzlaşma: Vergi incelemesinin sonuçlanması aşamasında, kıdemli üç inceleme elemanından oluşan komisyon ile mükellef ya da temsilcinin uzlaşması şeklinde oluyor. Uzlaşılabilecek tutar yönünden sınır yok.

2- Tarhiyat Sonrası Uzlaşma: Vergi ve ceza ihbarnameleri tebliğ edildikten sonra yapılan uzlaşmaya deniyor. Belli sınırı aşan tutarlar, koordinasyon ya da merkezi uzlaşma komisyonuna gidiyor.

3- Koordinasyon Uzlaşma Komisyonu: Vergi dairesi başkanlığı uzlaşma komisyonu ile defterdarlık uzlaşma komisyonlarının yetkilerini aşan ancak merkezi uzlaşma komisyonu yetki sınırları altında kalan 2 milyon liraya kadar olan, uzlaşma taleplerinin görüşüldüğü komisyon.

4- Merkezi Uzlaşma Komisyonu: 2 milyon lirayı aşan vergi ve cezalarla ilgili olarak, Gelir İdaresi Başkanı, Yardımcısı ve bir daire başkanı ile mükellef ya da temsilcisinin uzlaştığı komisyon.

CEZANIN TAMAMI

Tablonun incelenmesinden de fark edileceği gibi, “vergi ve cezada indirim oranı” bakımından, en yüksek indirim, yüksek tutardaki vergi ve cezaların uzlaşılabildiği koordinasyon ya da merkezi uzlaşma komisyonlarında oluyor.

Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’nın verilerine göre; uzlaşma görüşmelerinde cezanın tamamı ya da tamamına yakın kısmı siliniyor. Yalnızca cezada değil vergilerde de indirim yapılabiliyor. Komisyonlara göre, vergide ortalama indirim oranı yüzde 32 ile 74.4 arasında değişiyor. Demek ki bazı dosyalarda, yüzde 90-95 vergi indirimi de yapılıyor. Cezalarda ise komisyonların ortalama indirim oranı yüzde 97 civarında… Uzlaşmanın sağlanamadığı durumlarda, vergi mahkemesinde dava açma yoluna gidilebiliyor (Bu konuda Bkz. Prof.Dr.Şükrü KIZILOT-Av.Zuhal KIZILOT, Vergi İhtilafları ve Çözüm Yolları, 14. Baskı).

Uzlaşılan vergi ve cezaların, vadesinde ödenmemesi uzlaşmayı geçersiz kılmıyor.